افزایش بی‌سابقه تسهیلات بانکی در فروردین ۱۴۰۴ | دلایل طولانی شدن صف وام‌ها چیست؟
در نخستین ماه سال ۱۴۰۴ شبکه بانکی کشور با اعطای ۴۲۹.۴ هزار میلیارد تومان تسهیلات رکورد جدیدی را ثبت کرد. این میزان نسبت به مدت مشابه سال گذشته با افزایش ۱۷۲.۸ هزار میلیارد تومانی رشد قابل توجه ۶۷.۴ درصدی را نشان می‌دهد.
بر اساس گزارش بانک مرکزی ایران بخش عمده‌ای از این تسهیلات معادل ۷۷.۲ درصد به فعالان اقتصادی و صاحبان کسب‌وکار اختصاص یافته و ۲۲.۸ درصد دیگر به خانوارها تعلق دارد. اگر کارت‌های اعتباری نیز لحاظ شود سهم خانوارها از کل تسهیلات به ۲۳.۷ درصد افزایش می‌یابد.
حمایت ویژه از صنعت و معدن در میان تسهیلات اعطایی به بخش‌های اقتصادی مبلغ ۲۸۵.۱ هزار میلیارد تومان به تأمین سرمایه در گردش اختصاص یافته که ۸۶ درصد از کل تسهیلات به کسب‌وکارها مربوط می‌شود. در این میان صنعت و معدن با جذب ۱۴۹.۷ هزار میلیارد تومان سهمی ۵۲.۵ درصدی از کل تسهیلات سرمایه در گردش داشته‌اند که نشان‌دهنده تمرکز راهبردی بانک‌ها بر حمایت از تولید صنعتی کشور است. جالب‌توجه اینکه ۹۵.۸ درصد تسهیلات پرداختی به بخش صنعت و معدن در فروردین ۱۴۰۴ به سرمایه در گردش اختصاص یافته که می‌تواند تأثیر زیادی بر تثبیت تولید و اشتغال در کشور داشته باشد.
تقویت قدرت خرید خانوارها همچنین در این گزارش آمده است که ۹۸ هزار میلیارد تومان از تسهیلات به شکل خرد (کمتر از ۳ میلیارد تومان) پرداخت شده که معادل ۲۲.۸ درصد کل تسهیلات است. ۴۸ هزار میلیارد تومان دیگر نیز از طریق کارت‌های اعتباری اعطا شده که مجموع پرداختی‌های خرد را به ۱۰۲.۸ هزار میلیارد تومان و سهم آن را به ۲۳.۷ درصد می‌رساند.
هشدار نسبت به فشارهای تورمی بانک مرکزی در این گزارش تأکید کرده است که در تداوم مسیر افزایش تسهیلات باید ملاحظات ضدتورمی نیز به‌طور جدی مورد توجه قرار گیرد. این نهاد خواستار تقویت بنیه مالی بانک‌ها کاهش تسهیلات غیرجاری بهبود کفایت سرمایه و هدایت بنگاه‌ها به بازار سرمایه شده تا ضمن حفظ سلامت نظام بانکی از شکل‌گیری فشارهای جدید بر نقدینگی و تورم جلوگیری شود.
صف طولانی وام ازدواج و فرزندآوری این در حالی است که مجلس ایران در گزارشی از ادامه صف‌های طولانی برای دریافت وام ازدواج و فرزندآوری انتقاد کرده و از بانک‌ها خواسته است تا نسبت به پرداخت این تسهیلات تکلیفی با سرعت و دقت بیشتری اقدام کنند.
بر اساس این گزارش با وجود آنکه قانون بودجه سال ۱۴۰۳ بانک‌ها را موظف به پرداخت تسهیلات ازدواج و فرزندآوری به‌صورت بدون نوبت و در بازه زمانی مشخص کرده اما بسیاری از متقاضیان همچنان ماه‌ها در صف انتظار قرار دارند. برخی گزارش‌ها از استان‌های مختلف نیز نشان می‌دهد که حتی با تکمیل مدارک متقاضیان تا ۳ ماه برای تشکیل پرونده بانکی منتظر می‌مانند.
منابع موجود اما اجرا کند است بررسی‌های مجلس نشان می‌دهد که با اینکه منابع این تسهیلات از محل تسهیلات قرض‌الحسنه پس‌انداز تأمین شده و بانک‌ها نیز موظف به اجرای آن هستند ولی عملکرد ضعیف برخی بانک‌ها در اجرای قانون عملاً بهره‌مندی خانوارها از این حمایت قانونی را با چالش مواجه کرده است. برخی بانک‌ها نیز با بهانه‌هایی نظیر کمبود منابع یا نبود اعتبار کافی در شعبه از پذیرش یا تشکیل پرونده خودداری می‌کنند؛ در حالی که طبق قانون بانک مرکزی موظف است به‌صورت ماهانه گزارش عملکرد بانک‌ها در این حوزه را منتشر و بانک‌های متخلف را معرفی کند.
حمایت از جوانی جمعیت در معرض تهدید گزارش مجلس هشدار می‌دهد که تعلل در پرداخت تسهیلات فرزندآوری اثربخشی سیاست‌های جمعیتی کشور را تضعیف می‌کند. در حالی که قانونگذار برای تشویق خانواده‌ها به فرزندآوری تسهیلاتی تا سقف ۳۰ میلیون تومان برای هر فرزند در نظر گرفته بسیاری از خانواده‌ها در مسیر دریافت این وام‌ها با بروکراسی فرساینده و پاسخ‌های نامعلوم از بانک‌ها مواجه‌اند.
توصیه‌های مجلس در انتهای این گزارش مجلس چند پیشنهاد مشخص را ارائه کرده است: نخست اینکه بانک مرکزی باید گزارش شفاف و منظمی از وضعیت پرداخت وام ازدواج و فرزندآوری ارائه دهد؛ دیگر اینکه بانک‌های متخلف در اجرای قانون به هیئت انتظامی معرفی شوند؛ پیشنهاد دیگری که مجلس مطرح کرده این است که سازوکارهای الکترونیکی و یکپارچه برای ثبت و پردازش درخواست‌ها تقویت و اولویت نظارتی شورای پول و اعتبار به اجرای تسهیلات تکلیفی معطوف شود. به نقل از همشهری آنلاین
انتهای پیام/